Aby poprawnie wy¶wietlaæ stronê , musisz mieæ zainstalowany adobe Flash.

dr Henryk WoÅ›

Wymagania glebowe:

Mak ma dość duże wymagania glebowe. Pod uprawę maku odpowiednie są gleby żyzne, próchniczne,  średnio ciężkie, o odczynie obojętnym do słabo zasadowego, znajdujące się bardzo dobrej kulturze. Najbardziej przydatne są gleby kompleksów pszennego bardzo dobrego, pszennego dobrego i żytniego bardzo dobrego.

Przedplon:

Najlepszymi przedplonami dla maku są rośliny dobrze odchwaszczające pole, do których przede wszystkim należą: burak cukrowy lub pastewny na oborniku, kukurydza, rzepak, rośliny strączkowe. Nie powinno się uprawiać maku po ziemniakach, ze względu na występujące po nich zaburzenia kiełkowania nasion i gorsze wschody. Możliwymi przedplonami dla maku są rośliny motylkowe i nie zachwaszczone zboża,  np. pszenica ozima.

Nawożenie:

UprawÄ™ maku zaleca siÄ™ w drugim lub trzecim roku po zastosowaniu peÅ‚nej dawki obornika. Nawożenie fosforowo – potasowe najlepiej jest zastosować jesieniÄ… pod orkÄ™ zimowÄ…, albo wiosnÄ… pod kultywator lecz nie później niż dwa tygodnie przed wysiewem maku w zależnoÅ›ci od przedplonu od 30 – 80 kg P2O5 oraz od 60 – 100 K2O. Bardzo istotne jest dostarczenie odpowiedniej iloÅ›ci boru od 0,5 do 1 kg B/ha.

Nawożenie azotem stosuje siÄ™ przedsiewnie pod agregat uprawowy w postaci nawozów amonowych w iloÅ›ci 20 – 40 kg N/ha oraz jednorazowo po przerywce roÅ›lin maku w iloÅ›ci 40 – 50 kg N/ha w postaci nawozów saletrzanych lub dzielÄ…c je na dwie mniejsze części i stosujÄ…c 20 – 30 kg N/ha po przerywce i  20 kg N/ha bezpoÅ›rednio przed zakryciem miÄ™dzyrzÄ™dzi.

Siew:

Termin siewu – poczÄ…tek siewu zbóż jarych ( na glebach lżejszych należy go siać tuż po owsie i pszenicy, na glebach zwięźlejszych i zimnych siew przeprowadzić 10-14 dni później, w ogrzanÄ… glebÄ™). W celu uzyskania optymalnego zagÄ™szczenia roÅ›lin maku na polu wysiewa siÄ™ od 0,7 do 1,5 kg nasion na hektar co daje zagÄ™szczenie od 25 do 45 roÅ›lin na m2. Zbyt maÅ‚a liczba roÅ›lin sprzyja wiÄ™kszemu rozgaÅ‚Ä™zieniu siÄ™ roÅ›lin, co powoduje nierównomierność dojrzewania i prowadzi do strat przy zbiorze. Zbyt duża liczba roÅ›lin powoduje wytworzenie drobnych makówek i sÅ‚abe ich wypeÅ‚nienie nasionami.

Pielęgnacja:

Polega ona na 1 – 3 krotnym wzruszeniu gleby w miÄ™dzyrzÄ™dziach i ma na celu niszczenie chwastów, zapobieganie zaskorupianiu i zatrzymanie wilgoci w glebie. Chemiczne zwalczanie chwastów dwuliÅ›ciennych i jednorocznych jednoliÅ›ciennych należy przeprowadzić, gdy chwasty znajdujÄ… siÄ™ w fazie do 4 liÅ›ci, a mak w fazie 4 – 6 liÅ›ci. Zabieg musi być wykonany mieszaninÄ… Å›rodków po 3 – 5 pogodnych dniach, gdy na liÅ›ciach maku wytworzy siÄ™ ochronna warstewka wosku, która zabezpiecza roÅ›liny przed uszkodzeniami wywoÅ‚anymi przez Å›rodki chwastobójcze.

Mak porażany jest przez wiele patogenów powodujące choroby bakteryjne, grzybowe i wirusowe. Środkami zapobiegawczymi i przeciwdziałającymi występowaniu chorób na roślinach maku jest przede wszystkim poprawna agrotechnika, t.j.:

- stosowanie głębokiej orki przedzimowej,

- przestrzeganie odpowiedniego zmianowania,

- unikanie nadmiernego zagęszczenia roślin.

- stosowanie 3 – 5 letnich przerw a uprawie maku na danym polu.

Ponadto w okresie wegetacji należy zwalczać owady przenoszące sprawców chorób i niszczyć szczególnie te chwasty, które są porażone przez te same choroby

i odwiedzane przez te same szkodniki. Należy również starannie usuwać wszelkie źródła infekcji z pola podczas trwania wegetacji.

Szkodniki maku: Tuszel makowiec, Mszyca trzmielinowo-burakowa, Chowacz makówkowiec, Pryszczarek makówkowiak, Pawężnik makow, Zmienik dwukropek.

Chorby maku: bakterioza łodyg maku, plamistość bakteryjna, czarna zgorzel maku, czarna plamistość maku, mączniak rzekomy maku, czerń maku, głownia liściowa maku, mączniak właściwy, szara pleśń, zgnilizna twardzikowa maku, fuzarioza maku,

żółtaczka maku, mozaika maku.

Zbiór:

Można zbierać odpowiednia adoptowanym kombajnem zbożowym pod warunkiem, że łan nie jest zachwaszczony i nie wylegnięty.

Czyszczenie oraz przechowywanie nasion:

Po mechanicznym zbiorze i omłocie, nasiona maku bywają zanieczyszczone makowinami, resztkami roślin, nasionami chwastów. Świeżo omłócone nasiona wykazują zwykle od 12 do 50 % wilgotności, dlatego zebrany plon wymaga natychmiastowego wstępnego czyszczenia i dosuszania, aby zanieczyszczona i zawilgocona masa nasion nie pleśniała i nie uległa zepsuciu.

Niedostatecznie wysuszone nasiona bardzo szybko tracÄ… wartość handlowÄ… i konsumpcyjnÄ…. Nasiona maku sÄ… bardzo wrażliwe na zÅ‚e warunki przechowywania. Okresowe, bardzo krótkie w czasie,  skÅ‚adowanie nie dosuszonych nasion maku dopuszczalne jest w bardzo cienkiej warstwie i wymaga bardzo czÄ™stego szuflowania.  W celu dÅ‚uższego przechowywania, nasiona muszÄ… być suche, o wilgotnoÅ›ci nie wiÄ™kszej niż 5 – 6 % i w tym celu wymagajÄ… odpowiednio przygotowanych pomieszczeÅ„. Wilgotność skÅ‚adowanych makowin nie powinna przekraczać 14 %.